Welkom bij Distrivers
Auteur: Miranda Muis

Yoghurt met zelfgemaakte granola
Ingrediënten
- 900 ml skyr, magere kwark of plantaardige variatie op kwark
- 6 handjes zelfgemaakte granola
- bosbessen
- frambozen
- kiwi
- rode bessen
- aardbeien
Voor de granola
- 900 gram havermout of havervlokken
- 900 gram notenmelange (amandelen, hazelnoten, pecannoten, walnoten en paranoten)
- 100 gram zonnebloempitten
- 100 gram lijnzaad
- 100 gram pompoenpitten
- 60 ml honing
- 6 tl kaneel
- gember
optioneel:
- 50 gram kokos
Instructies
Granola
- Meng alles door elkaar en bekleed een bakblik met bakpapier. Spreid het mengsel hier over uit. Zet het voor 15-25 minuten in de oven op 175 graden. Laat afkoelen en vul een weckpot met deze heerlijke granola.
Yoghurt met zelfgemaakte granola
- Zet 6 schaaltjes klaar en doe 150 ml yoghurt in ieder schaaltje.
- Snijd wat vers fruit naar keuze en voeg dit toe.
- Voeg voor optimale smaak de granola pas op het laatste moment aan de yoghurt toe en serveer!
Notities
Wil je voor cliënten en patiënten eiwitrijke gerechten bieden? Kies dan voor bijvoorbeeld Skyr 0% vet, magere kwark of een plantaardige variatie op kwark.
Auteur: Miranda Muis

Quinoa salade
Ingrediënten
- 600 gram courgette
- 480 gram witte bonen
- 480 gram tonijn in olijfolie
- 1,5 citroen
- 3 rode uien
- 300 gram quinoa
- 21 gram verse platte peterselie
- 1,5 bakje alfalfa
- 6 handjes rode en gele cherrytomaatjes
- 1 lente-ui in ringetjes
Instructies
- Snijd de courgette in blokjes van 1 cm. Laat de bonen in een vergiet uitlekken.
- Haal de tonijn uit het blik en bewaar de olie. Maak de citroen schoon en rasp de schil, pers een partje van de citroen uit. Snijd de ui in kleine stukjes. Maak een dressing van de tonijnolie, citroenrasp, citroensap en de ui.
- Bereid de quinoa zoals op de verpakking aangegeven is. Schep de courgette, tonijn, bonen en dressing door de quinoa.
- Meng de salade met de cherrytomaatjes, lente-ui, fijngehakte peterselie en alfalfa. Serveer de quinoa met de salade op een bord of neem het zelf mee naar werk in een afsluitbare bak.
Auteur: Miranda Muis

Gezonde appelmoes cupcakes
Ingrediënten
Voor de appelmoes:
- 3 appels
- halve citroen
- 1/4 tl kaneel
Voor de cake:
- 300 gram zelfgemaakte appelmoes (zie hierboven)
- 75 gram volkorenmeel
- 100 gram havermout
- 3 eieren
- 1 tl gebroken lijnzaad
- 100 gram dadels
- 2 tl bakingsoda
- 1 el limoensap
- 1 goudreinet in partjes voor de garnering
- snufje zout
Instructies
- Schil 3 appels voor de appelmoes en snijd deze in blokjes. Pers de citroen uit en giet het sap met een klein beetje water in een pan.
- Voeg de appelblokjes toe en laat het geheel circa 15 minuten pruttelen op middelhoog vuur. Schep regelmatig om, zodat het niet aanbrandt.
- Zijn de appels wat soppiger geworden? Haal de pan van de warmtebron, voeg de kaneel toe en pureer tot een heerlijke appelmoes! Laat dit vervolgens afkoelen.
- Verwarm de oven voor op 180 graden.
- Doe de havermout in een keukenmachine en maal tot meel. Voeg het volkorenmeel, gebroken lijnzaad, bakingsoda en het snufje zout toe en meng door elkaar.
- Klop de eieren los en meng dit met de zelfgemaakte appelmoes en appelazijn.
- Meng nu de droge ingrediënten door het appelmoes mengsel. Snijd de dadels in stukjes en schep deze door het mengsel.
- Bekleed een muffinblik met vormpjes of wat bakpapier en verdeel het mengsel. Steek de appelpartjes in de bovenkant van de cakejes en bak het geheel in circa 30 minuten af in de voorverwarmde oven. Door de appelmoes blijven de cakejes van binnen wat zachter.
Auteur: Miranda Muis

Tonijnsalade
Ingrediënten
- 900 gram tonijn in olie
- 2 rode uien
- 30 gram verse selderij
- 6 el augurkblokjes zoetzuur
- 2 friszoete appels (bijv. elstar)
- peper
Instructies
- Snipper de uien en snijd de selderij fijn.
- Spoel de appels af met water en verwijder het klokhuis. Snijd de appels in kleine stukjes.
- Laat de tonijn uitlekken in een bakje en vang de olie op.
- Meng de tonijn, stukjes appel, ui, selderij en augurk. Voeg naar smaak peper en een deel van de tonijnolie toe.
- Lekker op een toastje of op brood, maar ook lekker om mee te nemen voor later.
Notities
Auteur: Miranda Muis

Gestoofde zalm
Ingrediënten
- 1,2 kilo wortelschijfjes regenboog
- 6 zalmfilets
- viskruiden
- bosje verse peterselie
- sap van 2 citroenen
- 1 kilo kruimige aardappelen
- 25 ml volle melk
- 50 gram roomboter
- 75 ml crème fraîche
- zout en peper
Instructies
- Schil de aardappelen en snijd deze in stukken. Kook ze in water met zout in 20 minuten gaar. Giet daarna de aardappelen af en stamp ze fijn.
- Verwarm de melk en 25 gram roomboter in een steelpan tot de boter gesmolten is, maar laat het niet koken. Klop dit door de aardappelen en spatel de crème fraîche erdoor. Breng het op smaak met zout.
- Kook ondertussen ook de wortelschijfjes in circa 10 minuten beetgaar en giet af. Meng ze vervolgens met een beetje roomboter, zout en peper naar smaak.
- Dep de zalmfilets droog en bestrooi de bovenkant met wat viskruiden en verse peterselie. Sprenkel hierover de citroensap. Verwarm wat margarine in een hapjespan en leg de zalmfilets hierin. Doe een deksel schuin op de pan en stoof in circa 8 minuten de zalmfilets gaar.
- Serveer het geheel samen op een bord.
Notities
Auteur: Miranda Muis
Buiten is het donker, binnen brandt spaarzaam licht. Uit een enkele kamer komt wat gebrom van apparatuur, maar verder heerst er overal diepe rust. Behalve je cliënten wil niemand wat van je ’s nachts, je rijdt zonder files naar je werk en je ontvangt onregelmatigheidstoeslag. Je zou je bijna vrijwillig opgeven (maar niet heus).
Waarschijnlijk staan er maar weinig mensen echt te springen om een nachtdienst te draaien. Een enquête onder verplegend personeel liet zien dat het merendeel zich niet echt fit voelt tijdens de nachtdiensten. Het je niet fit voelen wordt door de wetenschap ondersteund. Een van de oorzaken is dat door nachtdienst je ritme verstoord raakt.
Het Circadiaanse ritme
Het lichaam is een prachtig samenspel van ingenieuze processen. Een van die processen is onze interne klok. Het 24- uurs ritme van deze klok heet ook wel het circadiaanse ritme. Het ritme is beïnvloedbaar door onze omgeving, waarbij licht een belangrijke rol speelt. Blootstelling aan licht zorgt ervoor dat de klok ons lichaam signalen geeft die helpen om actief te zijn. Het omgekeerde gebeurt wanneer het donker wordt en de klok o.a. processen in de epifyse aanstuurt, zodat de melatonine productie op gang komt. Het verstoren van het ritme zoals bij nachtdiensten gebeurt, heeft invloed op je lijf en je functioneren.
Verhoogde kans op aandoeningen
Wanneer je ’s nachts werkt, ben je dus actief op een moment dat je bioritme aangeeft dat het tijd is om te slapen. Dit brengt een vergroot risico op gezondheidsklachten met zich mee. Mensen die nachtwerk verrichten hebben meer kans op het krijgen van diabetes mellitus type 2, slaapproblemen en hart- en vaatziekten. De reden hiervoor is dat de vet- en glucosehuishouding ’s nachts in een lagere versnelling staat. Dat betekent wanneer je ’s nachts eet, dit kan leiden tot hogere glucosespiegels en hogere opslag van vet dan overdag het geval is. Dit kan overgewicht veroorzaken, waardoor diabetes en/of hart- en vaatziekten kunnen ontstaan. Het bewijs voor een verhoogde kans op borstkanker is niet eenduidig. Ook zijn er nog te weinig onderzoeken gedaan, om uitspraken te doen over andere ziekten die zouden ontstaan door nachtwerk.
Chrononutrition
De invloed van onze voeding op onze biologische klok is een onderwerp waar veel onderzoek naar gedaan wordt. Er bestaan vermoedens dat het aantal maaltijden dat we eten, wanneer we ze eten en wat we eten, effect heeft op onze gezondheid. Chrononutrition is een vrij nieuw onderzoeksgebied, dat zich bezighoudt met het circadiaanse ritme en de invloed van voeding hierop. Het Voedingscentrum zegt hierover: De meeste onderzoeken wijzen uit dat een onregelmatig eetpatroon minder gunstig is voor onze cardio metabole gezondheid. Echter, is er nog te weinig bewijs om aan te tonen wat een ideaal ritme is voor het behoud van een gezond gewicht en lager risico op ziekten.
Structuur
Ondanks het ontbreken van dit sluitend bewijs neigt men er naar om onze drie hoofdmaaltijden en drie tussenmaaltijden als structuur te handhaven voor mensen die nachtdiensten draaien. Hierover is eerder dit jaar een artikel verschenen in het tijdschrift “Nurse Academy”. ‘s Nachts staat de spijsvertering op een lagere stand, waardoor het beter is om niet te veel en niet te vet te eten, zodat je je maag en darmen minder belast. Het verteren van koolhydraten en vet, kost het lichaam energie en werkt vermoeidheid in de hand. Wanneer je ’s nachts werkt, kun je die energie beter aanwenden om je op je werk te concentreren. Het is aan te raden om de eerste twee maaltijden eiwitrijk en koolhydraatarm te laten zijn en de derde maaltijd juist koolhydraatrijk. Het liefst met complexe koolhydraten, dus veel vezelrijke producten. Drie maaltijden is niet voor iedereen voldoende om de nacht door te komen. Wanneer je behoefte hebt aan tussendoortjes, is het beter om niet te kiezen voor zoetigheid of vette snacks. Kies in plaats daarvan voor gezondere alternatieven zoals rauwkost of een handje noten.
Fitter door de nacht
Samen met het UMCG heeft Distrivers een receptenboekje “Fitter door de nacht” ontwikkeld, waarin naast lekkere recepten ook de aanbevelingen uit bovengenoemde publicatie zijn opgenomen. Hiermee hopen we de medewerkers in de nachtdienst een steuntje in de rug te geven om energiek en gezond de nachtdiensten te doorstaan.
Bij vragen over voeding kun je altijd de diëtist van jouw instelling inschakelen. Of stel ze aan onze voedingsdeskundige stephanieslot@distrivers.nl.
Tips
Samengevat zijn de tips & tricks voor een fittere nacht:
- Houd een normaal dag- en nachtritme aan.
- Maaltijd 1 en 2 zijn eiwitrijk en koolhydraatarm, maaltijd 3 is koolhydraatrijk.
- Neem kleine porties.
- Eet als je wakker wordt een kleine licht verteerbare maaltijd.
- Vermijd cafeïne.
- Drink voldoende water.
- Eet tussendoor geen zoetigheid of snacks, kies voor noten, rauwkost of een rijstwafel.
- Beweeg voldoende.

Column door: Stephanie Slot
Voedingsdeskundige en menu-engineer bij Distrivers
Auteur: Miranda Muis
Om landbouwgrond in Nederland als natuurlijke hulpbron te versterken i.p.v. uit te putten zijn we gestart met het maaltijdconcept van het biologisch boerenbedrijf Botmas. Wij geloven net als Botmas dat een revolutie in voeding nodig is. En die revolutie begint bij de landbouw; regeneratieve landbouw. We spraken met Folkert Botma, boer op de Botma Pleats in Engwierum.
In 1860 is de familie van Folkert Botma gestart op de boerderij in het Friese Engwierum. Folkert is de zesde generatie, sinds 3 jaar nu boer en werkt samen met buurman en boer Leon Steeghs op de Botma Pleats. Samen zetten zij zich in om de grond gezonder te maken en de allerlekkerste en voedzaamste aardappelen en groenten te produceren. Er wordt zelfs al 500 jaar groente verbouwd op de rijke en vruchtbare grond bij de boerderij in Engwierum. De grond bestaat uit de Friese zeeklei, die van nature rijk aan mineralen en belangrijke voedingsstoffen is. De Botma Pleats ligt aan de Waddenzee en pal naast een oude zeegeul. Vanuit zijn passie voor natuur en lekker en gezond eten is Folkert 4 jaar geleden op reis gegaan.
Hij was altijd al bezig met waar producten vandaan komen en hoe ze gemaakt worden. Tijdens zijn reis is hij bij boeren op bezoek geweest over de hele wereld, o.a. in Canada, Australië, Chili, Costa Rica en Indonesië. Hier heeft hij veel geleerd en kwam hij in aanraking met regeneratieve landbouw. Toen kwam zijn passie voor lekker en gezond eten samen met problemen als het klimaat en gezondheid voor ons als mensen. “Daar liggen nog veel uitdagingen”, vertelt Folkert. “Zoals wij het bij Botmas zeggen; door gezonde grond, gezonde planten, gezond eten en zo gezonde mensen, vind ik een super uitdagende en inspirerende opgave. Door regeneratieve landbouw toe te passen kunnen we gezonder voedsel produceren en tegelijkertijd de aarde gezonder maken”.
Regeneratieve landbouw
“Bij regeneratieve landbouw ga je anders met de grond om, dat past niet in de bulkmarkt van bijvoorbeeld supermarkten. Zo zijn we bij de zorgmarkt aangekomen, waar ook veel aandacht is voor gezond, lekker en duurzaam eten”.
Botmas zet zich in voor de groene revolutie op het gebied van voeding en daarmee geven zij extra veel aandacht aan een gezonde bodem en biodiversiteit. Botmas zet zich, net als Distrivers, in om zorginstellingen verder te begeleiden in hoe zij kunnen verduurzamen op het gebied van voeding.
Bij regeneratieve landbouw wordt alles in het werk gesteld om de bodem gezond te houden of krijgen. Met strokenteelt plant Botmas gewassen naast elkaar die elkaar helpen en versterken. Zo binden ze actief Co2 in de grond en leggen ze stikstof vast. “We telen al onze gewassen puur op kwaliteit en smaak, niet op maximale opbrengst. Dat maakt de producten die van ons land komen lekkerder en voedzamer met meer mineralen en voedingswaarden. Hierdoor kunnen we het aantal hersteldagen van patiënten hopelijk verminderen”.

Green Deal – duurzame zorg
Botmas helpt zorgverleners invulling te geven aan MVO met de Green Deal – duurzame zorg. “We willen graag een groot netwerk creëren met verschillende zorginstellingen, zodat we ook van elkaar kunnen leren”. De regeneratief en biologisch verbouwde aardappelen en groenten zijn als het ware een middel om de groene boodschap over te brengen. Dit wordt verder ondersteund door de ‘Botmas kennis- en inspiratiedagen’. “Tijdens de inspiratiedagen kun je bij Botmas zien waar jouw aardappelen en groenten vandaan komen, worden er recepten gedeeld wat je met de producten kan, ook op diëtiek niveau, en kunnen er ervaringen uitgewisseld worden. Op de kennisdagen vertellen we o.a. over onze projecten voor meer bodemleven en hogere voedingswaarden in ons eten, een onderwerp kan bijvoorbeeld zijn het eiwitdilemma of carbon credits”.

Whole Product – duurzamere menukeuzes aanbieden aan cliënten en patiënten
Botmas heeft de eerste stap naar het verduurzamen van jouw zorginstelling en het behalen van Green Deal doelstellingen vertaald naar het concept “Botmas Whole Product”. Dit concept houdt in dat er 28 weken lang aardappelen en groenten op teeltvolgorde van Botmas toegevoegd worden aan het menu:
» start in september, periode van 6-8 maanden in het seizoen
» aardappelen en groenten van Botmas
» biologisch vlees of plantaardige eiwitten
“Alle producten kunnen panklaar worden besteld naar wens van de klant”, legt Folkert uit. We gaan onderzoeken hoe cliënten en patiënten reageren op de producten van Botmas; “wat is bijvoorbeeld de invloed van regeneratief verbouwde groenten en aardappelen op de darmflora en daarmee op het immuunsysteem”?
Distrivers heeft voor dit concept samen met Botmas een cyclus ontwikkeld. Start met één keer in de week een duurzame dag in het restaurant en op het menu van patiënten, cliënten, medewerkers en gasten. Een voorbeeld van een dagmenu:
» aardappelpuree of gekookte aardappelen
» prei of wortelen
» runderworst of notengehaktballetjes
De cyclus is samengesteld op basis van optimale kleur- en smaakcombinaties, de verwachte afname en de volgorde van oogsten (in de opslag). Daarnaast wordt natuurlijk rekening gehouden met de producten die Botmas direct van het land haalt, zoals prei, bieten, boerenkool en koolraap. Het menu is aangevuld met duurzamere keuzes op het gebied van eiwitten zoals plantaardige eiwitten.
“Door gezonde grond, gezonde planten, gezond eten en zo gezonde mensen”
Auteur: Miranda Muis

Banaanpannenkoekjes
Ingrediënten
- 4 bananen
- 45 ml zonnebloemolie
- 375 ml halfvolle melk
- 2 eieren
- 300 gram havermout
- 225 gram bosbessenjam
- 200 gram bosbessen
- 20 gram honing
- 4,5 gram gemalen kaneel
- snufje zeezout
- 8 gram bakpoeder
Instructies
- Houd 1 banaan apart. Blender de rest van de bananen, de havermout, het ei, het bakpoeder, de melk, het zout, de kaneel en de honing tot een beslag.
- Bak per persoon 2 kleine pannenkoekjes in de zonnebloemolie. Serveer de pannenkoekjes warm met de jam, ernaast of erop. Snijd de banaan die je apart hebt gehouden in schijven en serveer die samen met de bosbessen erbij.
Auteur: Miranda Muis

Gekarameliseerde rabarber met vanilleroom
Ingrediënten
- 450 gram rabarberstukjes
- 250 gram kristalsuiker
- 100 gram boter
- 160 gram mascarpone
- 200 gram crème fraiche
- 8 gram vanillesuiker
Instructies
- Was de rabarber en haal van de onderkant een stukje af van. Je neemt nu vanzelf een deel van het stugge rabarbervel mee naar boven. Snijd de rabarber in stukjes van 2 cm.
- Smelt in een koekenpan de boter en bak hierin zachtjes de stukjes rabarber. Voeg beetje bij beetje de suiker toe, roer dit er doorheen en laat het 5 minuten stoven. Laat het vervolgens afkoelen in een schaal in de koelkast.
- Meng voor de clotted cream de crème fraiche en de mascarpone rustig door elkaar. Voeg de vanillesuiker toe en spatel rustig tot 1 geheel. Schep de rabarber stukjes in een glas of schaaltje en schep er een flinke eetlepel vanille clotted cream bovenop.
Auteur: Miranda Muis

Kalfsragout
Ingrediënten
- 1 kilo krieltjes
- 500 gram kalfspoulet van 3 bij 3 cm
- 3 uien
- 5 gram gesneden peterselie
- 75 gram roomboter
- 60 gram bloem
- 2 runderbouillonblokjes
- nootmuskaat
- 2 stuks spitskool
- 2 tomaten
- 20 gram mosterd
- 20 ml witte azijn
- 50 gram bleekselderij
- 1 dl wok olie
- 6 gram kerrie masala
- 1 gram cayennepeper
- 3 gram zout
Instructies
- Zet een pan op met 2 liter water en doe hier de stukjes kalfspoulet in samen met 1 ui, bouillonblokjes en laurierblaadjes. Laat de kalfspoulet in circa 1 uur zachtjes stoven totdat deze gaar is en uit elkaar valt.
- Zet, als de kalfspoulet nog 15 minuten moet stoven, een pannetje op voor de krieltjes en voeg daar evt. een snufje zout aan toe en kook de krieltjes in 8 tot 10 minuten gaar. Bestrooi de krieltjes met 3 gram verse peterselie.
- Snijd ondertussen ook de spitskool in vieren en ontdoe deze van het hart. Snijd daarna de kwarten over de breedte van de spitskool in reepjes van +/- 1 cm. Snijd ook 2 uien en de tomaten (ontdoe ze van de zaadlijsten) in blokjes van circa 1 cm. schil de bleekselderij en snijd in plakjes van +/- 3 mm.
- Verhit in een passende wok- of koekenpan de olie en verhit deze. Bak de ui op hoog vuur aan totdat deze glazig begint te worden en voeg de spitskool en de bleekselderij toe. Bak alles een aantal minuten totdat je de spitskool zacht ziet worden. Voeg als de spitskool bijna gaar is de kerrie masala toe en bak deze kort mee. Voeg als laatste het zout, de cayennepeper, de mosterd en de azijn toe en draai het vuur zacht. Schep het hele gerecht een aantal keren om.
- Haal als de kalfspoulet gaar is deze uit de pan en vul het kookvocht aan tot 1,5 liter. Smelt de boter in een kookpan en roer de bloem erdoor. Bak de bloem even kort mee en zorg ervoor dat het niet bruin wordt (dit heet een roux). Giet het kookvocht in 4 à 5 gedeeltes bij de roux en blijf goed roeren met een garde tot je een gebonden dikke saus hebt. Let erop dat je roux, òf je vloeistof koud is, om veel klontvorming te voorkomen.
- Voeg de kalfspoulet toe en breng de saus op smaak met geraspte nootmuskaat, zout, peper en voeg op het laatst de gesneden peterselie (2 gram) toe zodat deze niet verkleurd.
- Serveer de kalfsragout met de Surinaamse spitskool en krieltjes.
Meld je aan voor onze nieuwsbrief
Blijf automatisch en vrijblijvend op de hoogte van al onze ontwikkelingen en nieuws.